Co op afstand: wetenschappelijke stage aan Harvard deel 2

Start COVID-19 pandemie: maart 2020

Voor maart hoorden we in Boston al geluiden over de uit de hand lopende infecties met het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2. Op 1 februari 2020 testte de eerste patiënt in Massachusetts positief voor het coronavirus. Dit was een student aan de University of Massachusetts Boston die terugkeerde van Wuhan, China. Het aantal corona gevallen bleef stijgen en op 10 maart 2020 kondigde Massachusetts de noodtoestand af. Diezelfde dag staakte Harvard alle georganiseerde activiteiten en liet haar studenten weten dat ze binnen vijf dagen hun dorm moesten verlaten. Studenten werden verzocht terug te keren naar land/plaats van herkomst om de populatiedichtheid te verlagen en er werd overgegaan op online onderwijs. Ik was nog steeds bezig met mijn wetenschappelijke stage aan Harvard.

Omliggende universiteiten volgden het voorbeeld van Harvard wat resulteerde in paniek onder studenten die stante pede moesten verhuizen en in korte tijd geen onderkomen hadden. Ondertussen was Europa al een stuk harder getroffen. Ziekenhuizen konden in steeds meer landen de golf aan corona patiënten niet aan en beelden van de IC uit met name Italië waren beangstigend. Op 11 maart 2020 kondigde president Trump een inreisverbod af voor iedereen die in de afgelopen 14 dagen in de EU of Schengen landen was geweest. 

Terug naar Nederland of blijven?

Mijn Nederlandse universiteit reageerde hierop door alle studenten in het buitenland (en dat waren er best veel) per direct terug te roepen. Begrijpelijk, immers was de universiteit verantwoordelijk. Ik sprak een aantal vrienden die voor diverse coschappen in het buitenland zaten. De meesten kozen ervoor om inderdaad terug te gaan; veel coschappen duren slechts een aantal weken, dus de meeste coassistenten gingen uiteindelijk niet veel eerder terug dan gepland. Bovendien werden voor de meeste coschappen studiepunten gegeven ondanks dat ze niet volledig waren afgerond. In mijn geval zat dat anders.

Ten eerste had ik nul behoefte om nu halsoverkop naar huis te gaan midden in de hysterische menigte van reizigers die de VS probeerde te verlaten/in te komen. Ten tweede zat ik precies op de helft van mijn verblijf en had ik net mijn draai gevonden in het onderzoek. Ik had het er naar mijn zin en wilde voorlopig niet weg. Als ik terugging was ik er vrij zeker van dat ik voorlopig de VS niet meer in kwam en als ik bleef kon ik altijd nog terug. Ten derde erkende mijn universiteit niets van mijn harde werk van de afgelopen drie maanden, omdat ik simpelweg nog geen resultaten had. Dat ik een onderzoek zelf had opgezet en bezig was met het ontwerpen van een detectiemethode, maakten (tot mijn en mijn begeleiders frustratie) niet uit.

Ik heb overlegd met vrienden en familie of ik moest blijven of niet. Mijn ouders voelden zich net als ik er goed bij dat ik in Boston bleef en hielden op afstand de situatie in de gaten. Op dat moment waren er minder corona gevallen in de Massachusetts dan in Nederland en werden er al vroeg maatregelen getroffen om verspreiding te voorkomen. Nu reizen leek onnodig risicovol. Aangezien ik er niets voor voelde om naar huis gaan, een nieuwe onderzoeksplek te moeten zoeken en helemaal opnieuw te beginnen met mijn wetenschappelijke stage, heb ik besloten om tegen het advies in van de universiteit in Boston te blijven en te wachten tot ik mijn werk kon hervatten. Ik heb een verklaring ondertekend dat ik op eigen risico mijn wetenschappelijke stage in het buitenland voortzette en dat was het dan: ik bleef.

Lockdown in Boston

Niet lang nadat Harvard de dorms sloot en overging op online onderwijs, sloot ook de horeca haar deuren en werd er overgegaan op thuiswerken. Ook ons lab moest dicht waardoor het grootste deel van de onderzoeken stil kwam te liggen. Mijn begeleider kwam met het idee om een reeks artikelen te schrijven over telemedicine (zorgverlening op afstand met behulp van technologie) in samenwerking met een collega van Yale. Daarnaast waren we net begonnen met een meta-analyse waar ik vanuit huis aan werkte. Ik had nauw contact met mijn begeleider die er zeker van wilde zijn dat het zowel mentaal als fysiek goed met mij ging. Gelukkig had ik huisgenoten en sprak ik mijn vrienden in Nederland dagelijks (iedereen zat immers thuis) waardoor ik mijn lockdown periode goed door ben gekomen.

Er is in maart een hoop veranderd. Binnen een week ging Boston in lockdown, vergelijkbaar met de intelligente lockdown in Nederland. Men moest minimaal 1,80 meter (6 feet) afstand houden, er kwam een mondkapjes plicht en een onofficiële avondklok. In Nederland schetste de media een beeld dat men zich in Amerika niet aan de richtlijnen hield, ondanks het stijgende aantal corona patiënten.

Ik ben vaak gevraagd of ik dat ook in mijn omgeving zag en het antwoord is nee. In Boston was men heel bewust bezig to flatten the curve. Vaak werd meer dan 1,80 m afstand gehouden, droeg de meerderheid wegwerpbare handschoenen zonder dat dat verplicht was en soms zelfs meerdere mondmaskers (niet efficiënter, maar het idee is leuk) waardoor ik mij geen moment onveilig heb gevoeld. Ook lokale bedrijven en restaurants werden gesteund met donaties of het inkopen van tegoedbonnen. Buurten legden onderling contact om eenzame mensen of bewoners, die het moeilijk hadden, steun te bieden. Zo kregen wij ook een briefje op de deur met contactgegevens van een buurman voor iedereen die daar behoefte aan had.

Voor twee maanden bestond mijn dag uit thuiswerken, vrienden bellen en eventueel boodschappen doen. Mijn huisgenoten en ik woonden in één helft van een huis en deelden de achtertuin met de buren van de andere helft. Twee huisgenoten zijn tijdens de lockdown terug naar hun ouders gegaan en met iedereen die overbleef, barbecueden we af en toe in de achtertuin. Veel gemaakte plannen gingen niet door: ik had kaartjes voor sportwedstrijden en concerten, familie en vrienden zouden mij later dat jaar opzoeken, feestdagen (St. Patrick’s Day, Fourth of July) en grote evenementen (Boston Pride, Boston Marathon waar ik vrijwilliger zou zijn) werden niet gevierd en mijn geplande Canada reis na mijn stage was ook van de baan. Heel jammer, maar ik zag dit alles als des te meer reden om later terug naar Boston te komen.

Fase I

Massachusetts was de drie-na-grootst getroffen staat met corona, met New York als grootst getroffen staat. Eerlijk gezegd heb ik daar weinig van gemerkt. Partners stuurde tweemaal daags updates over corona en er was meer dan genoeg capaciteit voor corona patiënten met de grote hoeveelheid ziekenhuizen in Boston. In mei 2020 kondigde de gouverneur aan dat het beter ging en Massachusetts in drie fasen zou gaan heropenen. Dat begon met fase I waarin laboratoria, enkele kantoren en kappers met beperkte capaciteit open mochten. Aangezien ons lab erg groot was en we in totaal maar met drie mensen waren, konden wij allemaal weer aan het werk. Wel mocht er maximaal één persoon aan een werkbank en moest iedereen een online screening uitvoeren.

Ik kon helaas niet meteen verder met al mijn onderzoeksprojecten. Patiëntencontact was de eerste weken nog niet toegestaan. Ik was dus afhankelijk van de afdeling pathologie die hun onderzoekswerkzaamheden nog niet hadden hervat. Op dat moment was het onduidelijk hoe lang ik nog nodig zou hebben om mijn wetenschappelijke stage af te ronden. Bovendien verliep mijn visum eind juni 2020 en moest ik verlenging aanvragen indien ik langer wilde blijven. Vanwege deze onduidelijkheid heb ik toch besloten om aan een ‘nieuw’ onderzoek te beginnen voor mijn wetenschappelijke stage. Dit betekende dat mijn eerdere werk niet erkend werd. Helemaal opnieuw was het niet, want nu leverde ik de meta-analyse in waar ik al een tijd mee bezig was. 

Het was fijn om weer in het lab te zijn en mijn twee collega’s weer te zien. Ik wist niet of ze al die tijd in de VS gebleven waren (de een is Frans, de ander Chinees) en het was fijn om ze weer te zien en te kunnen spreken. Het was gek om als buitenstaanders in de VS midden in de Black Lives Matter discussie en de commotie rond de opkomende Amerikaanse verkiezingen te zitten. Het nieuws bestond alleen nog maar uit corona updates, berichten over Trump of Biden en nieuwe zaken omtrent Black Lives Matter.

Ondertussen ging het in Europa steeds beter. Tegen de tijd dat ik terug mocht naar het lab, was Nederland al een stuk verder in het versoepelen van de maatregelen. Gedurende juni begon de heropening van de Schengen-grenzen waardoor reizen in Europa weer mogelijk werd. In de rest van de VS kwam nu de piek corona patiënten pas doorzetten. In Californië en Texas hadden mensen er meer dan genoeg van en zagen de versoepeling van de maatregelen als groen licht voor het teruggaan naar het normale dagelijkse leven. Gedurende de maand juni werd dagelijks het record nieuwe corona besmettingen per dag verbroken in Florida alleen al.

Black Lives Matter 

Eind mei leidde de dood van George Floyd tot de verwoede Black Lives Matter protesten, niet alleen in Amerika, maar over heel de wereld. Overal vonden er demonstraties plaats, ook in Boston. Boston is een erg inclusieve stad met inwoners van veel verschillende culturele achtergronden. Dat is ook niet gek met al die universiteiten en grote internationale bedrijven zoals Google. Elke Amerikaanse instelling die je maar kan bedenken, stuurde mails met hun reactie op Black Lives Matter. Veel studentenorganisaties zamelden geld in voor goede doelen, die zich inzetten voor de rechten van zwarte Amerikanen. Partners begon tevens een diversiteit werkgroep om de belangen te behartigen van minderheden. Vergeleken met wat de media liet zien, was het protest in Boston vredig verlopen doch geëindigd in enkele vernielingen van winkels. Helaas is Boston niet representatief voor de rest van Amerika zoals het nieuws heeft laten zien.

Afscheid nemen

Oorspronkelijk zou mijn stage tot eind juni duren. Ik had even overwogen een maand langer te blijven, maar met de daling in Europa en de stijging in de VS leek het mij een mooi moment om terug te gaan. Er gingen dagelijks vluchten van New York naar Amsterdam, dus een terugvlucht had ik snel gevonden. Echter, werden er dagelijks vluchten gecanceld of verplaatst en na veel omboekingen had ik uiteindelijk een terugvlucht op 4 juli 2020 (Fourth of July). Ik heb bewust gekozen om op deze feestdag te vliegen. Allereerst omdat de vlucht dan het rustigst zou zijn en daarnaast waren alle Fourth of July vuurwerkevenementen gecanceld en bleef er niks meer van de feestdag over. Ik was nog niet helemaal klaar met de meta-analyse, maar mijn begeleider vond het prima om als ik het op afstand af zou ronden. 

Een week voor vertrek ging ik picknicken met alle overgebleven Nederlanders aan Harvard. Bij de inschrijving van Harvard kon je aangeven of je benaderd wilde worden door landgenoten aan Harvard en of je een lijst wilde met e-mailadressen van Nederlanders die op dat moment in Boston zaten. Iemand had dat in juni gedaan en ondanks dat ik ze daarna niet meer zou zien, was het fijn om weer Nederlands te kunnen praten.

We hebben samen de dingen uit Nederland gemist, zoals frikandellen, kaas (cheddar is echt geen kaas), hagelslag en paprika chips (die smaak bestaat daar niet). Zo is ook het brood in Amerika niet te eten, want er wordt suiker aan toegevoegd en het wordt niet vers in de winkel afgebakken, zoals wij gewend zijn. Bovendien deed iedereen daar onderzoek en deelden we dus veel verhalen over onze onderzoeksgroepen. Zo bleek ik ontzettend mazzel te hebben gehad met mijn begeleider. Anderen zaten in groepen waar de prestatiedruk zo hoog was dat postdocs onderling elkaars bevindingen stalen en publiceerden. Of studenten mochten niet mee publiceren ondanks dat zij al het werk gedaan hadden.

Mijn laatste week bestond uit afscheidsetentjes met mijn begeleider en labgenoten en een spelletjesavond met huisgenoten. Ook werkte ik een andere geneeskundestudent in die een deel van mijn werkzaamheden ging overnemen. Ondertussen bleef het aantal nieuwe corona patiënten in de VS stijgen en werden steeds meer maatregelen in Nederland versoepeld. Ik was blij met de beslissing die ik genomen had om te vertrekken en kon niet wachten tot ik mijn vrienden en familie weer kon zien. 

Conclusie

Eenmaal thuis heb ik mijn wetenschappelijke stage op afstand afgerond. Ik heb nog steeds contact met mijn begeleider en blijf betrokken bij de projecten waar ik aan gewerkt heb. Ook heb ik nu vrienden in Boston waar ik altijd terecht kan en ik heb afgesproken met de postdocs dat we elkaar opzoeken in onze thuislanden zodra dat weer mogelijk is. Ik ben ontzettend dankbaar voor deze unieke en leerzame ervaring en het heeft mij zoveel meer gebracht dan ik had gehoopt. Als ik niet naar mijn gevoel had geluisterd, had mijn stage er heel anders uitgezien. Daarom kan ik iedereen aanraden: doe wat goed voelt!     

Klik hier voor deel 1 van Kim’s avontuur in Boston, waarin zij meer vertelt over de start van haar wetenschappelijke stage en haar leven in Boston.

Kim is een zesdejaars geneeskundestudent van de VU die op dit moment op haar diploma wacht. Naast geneeskunde houdt zij van reizen, nieuwe dingen proberen, stijldansen en met vrienden afspreken. Zij hoopt zich later te specialiseren in de Keel-, Neus- en Oorheelkunde en Hoofdhals chirurgie.